Fragment Studni Patriarchów z Dijon
W czasie wykładu „Sztuka gotycka”, przedstawionego w internecie przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu była mowa o Studni Patriarchów z Dijon. Obiekt ten nazywany jest także Studnią (Fontanną) Mojżesza. Znajduje się tam jedno z najsłynniejszych wyobrażeń rogatego Mojżesza w historii ludzkiej twórczości, a sama Studnia zrewolucjonizowała rzeźbę europejską, przygotowując ją na nadejście renesansu.
Skąd się wzięło błędne wyobrażenie tej biblijnej postaci pisałem tutaj:
„Symbolika sakralna. Rogaty Mojżesz z Frydlantu” kunstkamerasudecka.blogspot.com
Ale gdzie po raz pierwszy pojawił się rogaty patriarcha w sztukach plastycznych? Było to w czasach, gdy powstawało państwo Polan a nad Odrą szumiała puszcza.
„Do najwybitniejszych przejawów stylu Winchester zalicza się całostronicowe miniatury w Benedykcjonale wykonanym około 975—980 dla biskupa Aethelwolda (Londyn, British Museum, Add. Ms. 49598). Jest ich dwadzieścia osiem. Przedstawiają one figury świętych, sceny nowo testamentowe i hagiograficzne, a jedna — scenę poświęcenia kościoła. (…) W Benedykcjonale Aethelwolda artysta łączył masywność postaci i bezruch ich łagodnych twarzy z niepokojem szat gęsto pomiętych i ostro łamanych; łączył dynamikę motywów roślinnych z zamkniętą formą ramy architektonicznej; zestawiał w mocnych kontrastach oranże i złamane błękity, wpadające w fiolet róże i żółcie.” (Piotr Skubiszewski „Malarstwo karolińskie i przedromańskie”, Warszawa 1973)
Na jednej z tych scen znajdziemy i patrona Wrocławia Jana Chrzciciela, i – jak uważają historycy sztuki - rogatego Mojżesza przypominającego trochę boga rzeki Odry Viadrusa.
Mojżesz nie mógł się tych rogów pozbyć przez całe wieki i w takiej postaci trafił na Studnię Patriarchów. 
Obiekt został zamówiony przez władcę Burgundii Filipa Śmiałego u rzeźbiarza, którego warsztat wywarł wpływ na całą sztukę późnego gotyku w Europie Zachodniej i Środkowej. Myliłby się ten, kto myśli, że pawilon na terenie dawnej kartuzji w Champmol (pod Dijon) skrywa całe arcydzieło Clausa Slutera. Ocalała tylko podstawa ujęcia wody, ozdobiona figurami starotestamentowych patriarchów. Ponad nimi wznosiła się grupa Ukrzyżowania, zniszczona przez francuskich rewolucjonistów. Głowę i fragment korpusu Chrystusa odnaleziono na dnie studni. 
Być może tak wyglądała Studnia Patriarchów przed zniszczeniem grupy Ukrzyżowania theartcurmudgeon.blogspot.com
Ten akt wandalizmu (a było takich w rewolucyjnej Francji tysiące) to porażka moralna i intelektualna ludu walczącego o „wolność, równość i braterstwo”. Była to także zapowiedź krwawego terroru.
To także klęska Kościoła, który dysponując przez wieki ogromnymi środkami i wsparciem władzy nie potrafił przekonać ludu, że właśnie Ewangelie głoszą „wolność, równość i braterstwo”. I sam stał się symbolem ucisku.
Oczywiście to wszystko było okropne i ludzkość na pewno takich błędów już nigdy nie popełni …
Ciąg dalszy – w którym pokażę sześciu patriarchów ze Studni Slutera – nastąpi ...
