sobota, 27 kwietnia 2019

Encyklopedia sudecka. Kopalnia drogocennych kamieni na podwórku? Na Trutnovsku wznowiono wydobycie „czeskich granatów” na skalę przemysłową – polecam zwiedzanie w drodze na kolejny Obóz Sylwestrowy SKPS-u

Udręczone przez okrutnych zaborców polskie dzieci z przełomu XIX i XX wieku nie miały dostępu do internetu, ale o „czeskich granatach” i metodach ich wydobycia słyszały chyba więcej niż ich rówieśnicy z wieku XXI. 



„Wieczory rodzinne” - ilustrowany, wydawany w duchu pozytywizmu, tygodnik dla dzieci i młodzieży z roku 1893. Nazwa wskazuje, że w Polsce czasu rozbiorów rodzice i dzieci zajmowali się wieczorami wspólną edukacją, czytając o podróżach, historii, geografii itd.



 


Tu dygresja …

„"Okrągły stół" na temat edukacji zorganizował w piątek rząd, ale nie uczestniczyła w nim ani opozycja, ani prowadzące do soboty strajk nauczycielskie związki zawodowe. Zabrakło też zaproszenia dla przedstawiciela rzecznika praw obywatelskich. Był natomiast Janusz Korwin-Mikke, który przekonywał m.in., że "szkoły powinny się bać, nauczyciel powinien się bać, że jak będzie zły, to go wyrzucą na zbity pysk".

- Naprawa jest prosta: szkołą muszą rządzić rodzice, nie nauczyciele, (...)” rp.pl

 A szpitalami powinni zarządzać pacjenci – także tymi psychiatrycznymi. Janusz Korwin-Mikke ma tyle wspólnego z konserwatyzmem, co komuniści z troską o lud pracujący miast i wsi (oni też nie przepadali za „elitami”). Proponuję panu Januszowi, by zatrudnił się jako nauczyciel - dzieci szybko by go wyrzuciły "na zbity pysk".





Rodzice mogliby się w Polsce XXI wieku zająć wychowaniem własnych dzieci – bo to jest ich misja i powołanie. Obecnie wolą się zajmować zarabianiem pieniędzy od rana do wieczora, a ich prywatne dzieci mają wychowywać (i do tego je uczyć) nauczyciele – w ramach swojego powołania i najlepiej za pół darmo. W tym kraju nawet Kościół nie pracuje za pół darmo.




Koniec dygresji.


Z przedstawionego tekstu, mającego ponad 120 lat wynika, że technologia wydobycia „czeskich granatów” nie zmieniła się w sposób znaczący ... ludzkie mięśnie zostały zastąpione przez maszyny (niedługo maszyny zastąpią mózg i nikt tego nie zauważy? ... postęp!). 




Przemysłowe wydobycie „ narodowego” klejnotu Czech wznowiono w Dolní Olešnice (Nieder Oels) niedaleko Trutnova. Turystom przejeżdżającym przez tę wieś znany jest zapewne niezwykły gotycko - renesansowy kościół św. Jakuba (o nim innym razem).






Firma Granát Turnov pracuje w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy (ct24.ceskatelevize.cz) i będzie to robić cztery lata? Film jest prawdopodobnie źle opisany.


„Dolní Olešnice na rozdíl od sousední Horní, kde otvírku povrchového dolu skrečovalo Občanské sdružení Pod Rovněmi, s těžbou souhlasila. Těžaře zastavila i nedaleká Dolní Kalná.” novinky.cz

To poprawna informacja?

„Šperkařské družstvo Granát Turnov začalo v Dolní Olešnici na Trutnovsku s těžbou českých granátů. Povolení od úřadů získalo po několika letech příprav pro těžbu na ploše o rozloze asi dvou hektarů ve střední části obce. Družstvo odhaduje, že těžba potrvá až čtyři roky.” ct24.ceskatelevize.cz
 

Mieszkańców Dolní Olešnice przekonała staranna rekultywacja terenów po wydobyciu granatów, jakie do tej pory prowadziła wspomniana wyżej firma.

Podkrkonoší i České středohoří to regiony, w których „czeskie granaty” wydobywane są od stuleci (historyczne zdjęcia - fotoarchiv.geology.cz)

Rok 2009 …

„Czescy geologowie oceniają, że ponad 60% ekonomicznych zasobów granatu (chromowego piropu) zostało już wydobyte.” polskijubiler.pl


„ Określenie czeski granat oznacza krwistoczerwony chromowy pirop o dużych walorach estetycznych, który już w czasach celtyckich pozyskiwano z wielu miejsc na terenie północnych i zachodnich Czech. Najważniejsze wystąpienia czeskiego granatu lokują się w okolicy Třebenic (České Středohoří). Skałą macierzystą granatu jest lherzolit (skała ultramaficzna z rodziny perydotytów), której fragmenty wypełniają niezbyt rozległe diatremy czyli wąskie, lejkowate kominy dość podobne w charakterze do południowoafrykańskich diamentonośnych kominów kimberlitowych, a powstałe w związku z trzeciorzędową eksplozywną aktywnością wukaniczną (fig.). Najbardziej znane z nich to Linhorka i Granátový Vrch (dawniej zwany Bota). Notabene przy okazji pozyskiwania czeskiego granatu zdarzyły się tutaj dwa znaleziska diamentu, tzw. diament dlażkovicki i tzw. diament chrášťanský; na ostatni natrafiono blisko sto lat temu, około roku 1910. Potem, w związku z mechanizacją wydobycia granatu takie znaleziska już się nie zdarzyły. Oba diamenty zdeponowane są w Národní Muzeum w Pradze. Czwartorzędowa erozja owych kominów wulkanicznych umożliwiła powstanie wielu wtórnych koncentracji czeskiego granatu w formie złóż osadowych. Złoża te już od kilkuset lat są głównym źródłem najwyższej jakości czeskiego granatu.” labgem.wnoz.us.edu.pl


Granaty z wnętrza Czech uważane są za lepsze jakościowo od tych z Podkrkonoší. Ale w XXI wieku chyba już przestaje się marudzić na jakość surowców.

„Czeski granat“ ma swoje muzeum w Pradze - mcgp.cz