piątek, 12 kwietnia 2019

„Schönberg (Piękna Góra), po polsku Szymbark” i typowy przykład architektury renesansowej

Gdyby w dzisiejszej Polsce ktoś zmienił nazwę miejscowości, by zachęcić do osiedlania się Niemców ...




Na ostatnim wykładzie Kursu Przewodników Miejskich SKPS-u miałem okazję oglądać zdjęcie obiektu, który trzynaście lat temu podziwiałem „w naturze”. To jeden z najdłużej remontowanych obiektów zabytkowych w Polsce. 




„Dwór obronny w Szymbarku po siedemdziesięciu trzech latach remontu (!) można już zwiedzać. Jest w nim niewielkie muzeum. Ładnie odnowiony kasztel wreszcie wygląda tak, jak przystało na jeden z cenniejszych zabytków renesansowej architektury w Polsce.” krajoznawcy.info.pl



„Dużo energii włożyli Gładyszowie w to, aby założyć w swoich dobrach miasto, które miało być niewyczerpanym źródłem ich dochodów. Krasna Góra miała ku temu najlepsze warunki. Aby zachęcić cudzoziemców do osiedlania się w nowo założonym mieście zmienili starą nazwę Krasna Góra na Schönberg (pisano też Szeinberg, Szchimbarg). Podstęp udał się, a o tym, że osiedleńcami byli Niemcy, świadczą choćby do dzisiaj zachowane w Szymbarku nazwiska pochodzenia niemieckiego: Henzel, Preisner, Klein - które są pozostałościami dawniej niemieckiej kolonizacji.” turystyka.sadeckie.pl





„Szesnastowieczny Dwór obronny w Szymbarku, wybudowany około 1540 roku, jest najlepszym przykładem kasztelu w Polsce. Stanowił centrum władzy rodu Gładyszów, tzw. "Dominium Ropae". Dwór stoi na skraju skarpy, opadającej do doliny Ropy. Dawniej u jego stóp istniał bród na rzece, a sama Ropa była spławna: transportowano nią np. ścięte drzewa z górskich lasów.
Obiekt wybudowany jest na planie prostokąta o wymiarach 20 na 13 metrów. Do czterech narożników przylegają kwadratowe, rozszerzające sie ku górze wieże, tworzące w miejscu rozszerzenia kamienne machikuły. Wybudowany był pierwotnie w stylu gotyckim, ale z czasem nadano mu ostateczny renesansowy charakter. Dzisiejszy kształt zawdzięcza przebudowie z lat 1585 - 1590. Pogrążony dach schowany jest za wysoką, arkadową attyką, która tworzy całość wraz z attykami na wieżach. Poniżej attyki widoczny jest pas dekoracji sgraffitowej. Reszta bryły jest otynkowana.” pogorza.pl




„Wiedzą ludzie w Szymbarku, że na mszy w Niedzielę Palmową, trzeba się bardzo pilnować. W tym czasie bowiem na chór pobliskiego kościoła wstępują diabły ze złotego kasztelu i zapisują na byczej skórze wszystkich tych, którzy nie skupiają się na nabożeństwie i spoglądają tu i ówdzie, najczęściej na chór.” pangrabek.wordpress.com