piątek, 19 kwietnia 2019

Wędrówki architektoniczne. „Owerniański Paczków”, czyli Eglise Saint-Léger w Royat. Kościół obronny św. Ludgierza

 

„Otwory w budowli romańskiej są zamknięte od góry łukiem i są niewielkie, aby nie osłabiać wytrzymałości ściany, oraz (szczególnie w budowlach wczesnych) mają glify, czyli rozszerzenia zwiększające kąt wpadającej wiązki światła.” historiasztuki.com.pl


W kościele św. Ludgierza/Leodegara (deon.pl) w wulkanicznej Owernii też tak jest … tylko zupełnie na odwrót – rozszerzenia są do wnętrza świątyni i przypominają strzelnice budowli obronnych. 


wikipedia.org
 
 
 Na ostatnim wykładzie Kursu Przewodników Miejskich SKPS-u wspominany był niezwykły kościół obronny w Paczkowie („śląskie Carcassonne” - forum.skps.webserwer.pl). 



Royat położone jest pod wulkanicznym łańcuchem Chaîne des Puys, jak Paczków pod Górami Złotymi i Jesionikami (nawet wysokości szczytów są podobne) i jest obecnie uzdrowiskiem – podobnie, jak uzdrowiska Sudetów Wschodnich. Ale kościół jest starszy o lat kilkaset i ma początki w czasach, gdy o Paczkowie nikt nie słyszał (a to podobno my mamy uczyć Francuzów jeść widelcem …). 



Francuski kościół, choć dużo mniejszy, bardziej przypomina obronną twierdzę niż ten z Paczkowa. Zbudowany na planie krzyża łacińskiego wyposażony jest w blanki a nawet w machikuły. Nawa zamknięta jest sklepieniem kolebkowym na gurtach. 




Historia uzdrowiska sięga czasów rzymskich a kościoła / później klasztoru benedyktynów wieków VII – IX. W tych czasach o Polakach nikt nie słyszał. 



Obecną formę architektoniczną świątynia uzyskała w wiekach od XI do XIII – mnisi musieli być przygotowani na najazdy nie Tatarów lub Turków, lecz miejscowych hrabiów (np. sojusznika Anglii w wojnie z królem Francji Guya II d'Auvergne/ Guya II z Owernii). Dzwonnica zburzona podczas rewolucji została odbudowana w wieku XIX. 




Ale za to w zdobieniu kolumn krypty można się dopatrzeć jeszcze wpływów karolińskich. 


 
Przylegający do świątyni klasztor można kupić i zamienić na mieszkania – jeśli ktoś ma ochotę przy okazji zapłacić za remont i utrzymanie zabytku w zabytkowym kształcie.