wtorek, 17 listopada 2020

Encyklopedia sudecka. Cerkiew w Sokołowsku i „Aleksy von Maltzow”


 Aleksy von Maltzow to Алексей Петрович Мальцев lub Aleksy Malcew (inne wersje nazwiska pominę).




Cerkiew w Sokołowsku jest niewielką budowlą, z którą splotły się losy kilku wybitnych ludzi. Powstała dzięki człowiekowi, o którym w Polsce piszą „Aleksy von Maltzow”. Rozumiem, że tak mogą nazywać go Niemcy a dla Polaków powinien być to Aleksy Malcew. Był synem kapłana (i sam miał potomstwo - w prawosławiu tak można i świat się od tego nie rozpada, można też wybrać życie zakonne) z guberni jarosławskiej. Urodził się w roku 1854 a studiował w seminariach w Jarosławiu oraz Petersburgu. 

 

 

W roku 1882 przyjął święcenia kapłańskie. Cztery lata później został kapelanem parafii św. Włodzimierza przy ambasadzie rosyjskiej w Berlinie. Prowadził tam szeroko zakrojoną działalność charytatywną wśród biednych rosyjskich emigrantów, doprowadził do powstania prawosławnego cmentarza wraz z kaplicą (Berlin-Tegel), założył Bractwo Świętego Księcia Włodzimierza. Stworzył także muzeum i zajął się ratowaniem pamiątek po Rosjanach na terenie Niemiec (zarówno po ludziach kultury, władzy jak i po żołnierzach wojen napoleońskich oraz śląskich). Za jego sprawą pierwszy Niemiec został prawosławnym kapłanem – pomagał następnie Aleksemu w tłumaczeniach ksiąg liturgicznych oraz modlitw na język niemiecki. Sam pisał także rozprawy teologiczne. Za sprawą Aleksego Malcewa w licznych niemieckich miastach (także w kurortach i miejscowościach uzdrowiskowych) powstały prawosławne świątynie. Przykładem takiej budowli jest cerkiew w Sokołowsku z 1901 roku (Malcew wyświęcił także cerkiew w Mariańskich Łaźniach, więc jego działalność dotyczyła nie tylko Niemiec). 

 

 Prawosławne świątynie na terenie Niemiec - bardziej na przełomie XIX i XX wieku, niż akurat w roku 1900 (cerkiew w Sokołowsku powstała w roku 1901). Wiele z nich zawdzięcza istnienie Aleksemu Malcewowi. (maltcew.pdf)

Ta pokojowa i ekumeniczna współpraca trwała do wybuchu I wojny światowej. W roku 1914 Malcew musiał wrócić do Rosji, gdzie zaczął poważnie chorować. Zmarł rok później w uzdrowisku Kisłowodzk pod Kaukazem. Pochowano go w Petersburgu. Grób przetrwał władzę radziecką i został odnowiony po roku 2000. Wśród Rosjan w Niemczech otaczany jest lokalnym kultem, nie wykluczone więc, że kiedyś zostanie prawosławnym świętym.







 Zdjęcia wykonano w grudniu roku 2017 i we wrześniu roku 2020.

Oraz około roku 1906 polska-org.pl

Jak widać, zewnętrze cerkwi wraca wyglądem do początku istnienia budowli.