piątek, 8 marca 2019

Od kiedy prowadzi się systematyczne badania klimatu w Europie Środkowej, we Wrocławiu i w Pradze (najstarsze/jedne z najstarszych w Europie)? Daty 1775 (Praga) i Wrocław (1791) to - delikatnie mówiąc - nieprawda? Czesi piszą o Johannie Kanoldzie z Wrocławia (częściej niż Polacy) i „wrocławskiej sieci meteorologicznej” z roku … dużo przed wojnami śląskimi. Cz. I

Pierwszy w obecnej Polsce był Żagań?


"Nejstarší síť meteorologických stanic" pocasicz.cz

To też nie całkiem prawda? Opisywana przez Czechów "wrocławska sieć meteorologiczna" była kilkadziesiąt lat starsza?

„We Wrocławiu padł podwójny rekord!

Stacja synoptyczna IMGW na terenach podmiejskich Wrocławia, na lotnisku Strachowice, odnotowała 8 sierpnia temperaturę powietrza 37,9 st., tym samym bijąc rekord z 1994 roku o 0,5 st. Natomiast obserwatorium meteorologiczne Zakładu Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego odnotowało najwyższą temperaturę we Wrocławiu od 1791 roku, czyli od początku systematycznie prowadzonych pomiarów.” tvnmeteo.tvn24.pl



Wrocław

Gdy podczas wykładu „Wrocław w pigułce” zapytałem od kiedy w mieście mierzy się systematycznie temperaturę, sam nie wiedziałem, jakie to skomplikowane zagadnienie. Wychodzi na to, że lepiej od nas znają się na historii wrocławskiej meteorologii Czesi.


Chociaż i tam wiodące media podają dane przepisywane z przewodnika do przewodnika i dość mylące.

Klementinum ...

„S astronomií jsou spjata i zdejší meteorologická pozorování, která začala v polovině 18. století. Systematicky jsou zaznamenávána od roku 1775, což z nich činí nejdelší souvislou řadu pozorování ve střední Evropě” wikipedia.org

 

Praga -  Klementinum


Te pomiary wiążą się z nazwiskiem Antonína Strnada z Náchodu i Societas Meteorologica Palatina.

„Jedną z najsłynnieszych w tym czasie sieci meteorologicznych była założona przez "grupę Mannheim". Dzięki temu projektowi meteorologia zaczęła swoją drogę w stronę nauki i możliwe było rozwinięcie dziedziny wiedzy jaką jest klimatologia (David C. Cassidy, Meteorology in Mannaheim: The Palatine Meteorological Society, Sudhoffs Archiv, 1983; Cornelia Lüdecke, Astrometeorological Weather Prediction at the Time of the Societas Meteorologica Palatina). Po okresie wojny siedmioletniej (1756-1763) nastąpiła w Europie dekada lat z dużymi opadami i zimnym latem co spowodowało gwałtowne pogorszenie sytuacji ekonomicznej. W związku z tym, a także ze względu na poprawę technologii pomiarowej 15 września 1780 roku Karl Theodor stworzył międzynarodową sieć obserwacji meteorologiczych "Societas Meteorologica Palatina". W najlepszym okresie w sieci uczestniczyło jednocześnie 31 stacji (m.in. Berlin, Bolonia, Bruksela, Budapeszt, Kopenhaga, Dusseldorf, Genewa, Mannheim, Moskwa, Padwa, Praga, Sagan (Żagań, Polska, klasztor augustianów), Sztokholm). Do każdej ze stacji, głównie w klasztorach i uniwersytetach, wysyłano paczkami identyczne i dobrze wykalibrowane instrumenty meteorologiczne - dwa termometry, barometr, hygrometr. Paczki przychodziły często otwarte a intrumenty uszkodzone. Pomiary wykonywano jednocześnie w tych samych godzinach 7, 14, 21 i wprowadzono ujednolicone symbole meteorologiczne i sposób opisu pomiarów. Projekt skończył swoją działalność w roku 1795 ze względów politycznych. W czasie około 11 lat pomiarów opublikowano dodatkowe obserwacje m.in. opis wybuchu wulkanu w 1783 roku na Islandii i "krwawe chmury" obserwowane w Europie tego lata.” takiklimat.blox.pl


Śnieżka


W Polsce …

„Za początek pomiarów instrumentalnych w Karkonoszach uznaje się ograniczone do lata pomiary prowadzone na Śnieżce od 1824 do 1834 roku, których rezultaty opublikował wrocławski astronom Johann Gottfried Galle (1857), skądinąd znany jako odkrywca planety Neptun.” meteo.uni.wroc.pl

 Czesi przypominają, że obserwacje i badania pogody w Karkonoszach rozpoczęli wcześniej ojciec z synem …

„293 rocznica śmierci wybitnego legnickiego przyrodnika - Georga Antona Volkmanna (1663−1721). Urodził się w Legnicy jako najstarszy syn wybitnego botanika Israela Volkmanna i jego pierwszej żony, Urszuli Marianny Schulthess.” tpn.legnica.pl

Międzynarodowa „wrocławska sieć meteorologiczna” (ze stacjami w dzisiejszej Słowacji i Czechach) miała powstać w roku … 1717.

A systematyczne pomiary temperatury miały być prowadzone we Wrocławiu od 1710 roku.

Praca naukowa na ten temat powstała w Toruniu.

Ciąg dalszy nastąpi.