środa, 3 listopada 2021

Święty Jan Nepomucen i „święto pokazania języka”


Chwilę trwało zanim przypomniałem sobie, co umieszczono na ołtarzu św. Jana Nepomucena w opawskim kościele Ducha Świętego. Zwłaszcza, że sam Jan był dość pociemniały i słabo oświetlony.

„W 1719 r., w związku z przygotowaniami do beatyfikacji, odbyła się ekshumacja ciała. Kult męczennika już istniał. Pomimo upływu 326 lat zauważono, że jego język jest nienaruszony. Czy tak było, czy też powinno być ze względu na promowaną wówczas przez jezuitów, a dziś uznawaną za legendę, przyczynę śmierci z powodu zachowania tajemnicy spowiedzi, nie jest ważne. Język znalazł się w relikwiarzu w katedrze św. Wita, Wacława i Wojciecha na Hradczanach w Pradze, a kult świętego w Czechach charakteryzuje specyficzny obrzęd pokazywania relikwii podczas corocznych obchodów w dniu 16 maja. Potocznie prażanie określają to jako święto języka lub nawet święto pokazania języka.” kapliczki.org.pl

Dość makabryczny zwyczaj i nie wiem, czemu w dzisiejszych czasach miałby służyć. Zwłaszcza, że to raczej nie język (przecież ten mu podobno ucięto / wyrwano więc skąd miał się kilkaset lat później wziąć w czaszce?) a prawdopodobnie fragment tkanki mózgowej. Tak zbadano podczas otwarcia grobu w roku 1972 (zdjęcia – extrastory.cz). Prawdą natomiast jest, że przed śmiercią był torturowany i prawdopodobnie już martwy wrzucony do wody.

Kardynał František Tomášek stwierdził, że to jeszcze zwiększa rangę relikwii: „Moderní věda zjistila, že nejde o zbytky jazyka, ale o jeho mozkovou tkáň, což význam relikvie ještě zvyšuje, neboť jazyk je podřízen mozku člověka. (język podlega mózgowi – od red.)” idnes.cz

W Polsce niezwykła kaplica i ołtarz z językiem znajdują się w katedrze w Oliwie.




„Wystrój kaplicy i ołtarza powiązany jest z życiem i tragiczną śmiercią św. Jana Nepomucena. Oblicze świętego przedstawione jest w płaskorzeźbie na ołtarzu, klęczącego u stóp Matki Boskiej. Trzymany przez św. Jana w dłoniach język, który triumfalnie otaczają gwiazdy i promienie, a także aniołek trzymający palec przy ustach pełnią funkcje symboliczne. (…) Na sklepieniu kaplicy, pośród chmur i otwierających się niebios, dostrzec można jedenaście postaci świętych Janów. Począwszy od patrona kaplicy, Jana Chrzciciela, św. Jana Ewangelistę po św. Jana z Damaszku (675 – 749) – ogłoszony przez papieża Leon XIII doktorem Kościoła w 1890 r.” gdanskstrefa.com



Ale można też język świętego wypatrzyć na cokole pomnika przed klasztorem w Henrykowie.




Co jakiś czas możliwe są odnalezienia kolejnych języków, nawet w Sudetach ...

„Tohle nikdo nečekal. V kostelní věži našli jazyk Jana Nepomuckého” denik.cz
 
To relikwie III stopnia – stały się nimi poprzez dotknięcie do relikwii stopnia wyższego.


Ciąg dalszy nastąpi. 
 
"Encyklopedia sudecka. Wiosną zrekonstruowano wygląd św. Jana Nepomucena. Rozczarowanie, czy dowód na to, że ludzie tworzą wizerunki Boga na „swój obraz i podobieństwo”? Rok temu Amerykanie w demokratycznym głosowaniu ustalili „jak wygląda Bóg” kunstkamerasudecka.blogspot.com