sobota, 31 października 2020

Encyklopedia sudecka. Tradycyjny, jesienny widok z Wrocławia na najwyższy punkt stały Republiki Czeskiej, czyli na wieżę na Pradziadzie (niższą o kilkanaście metrów niż jeszcze w 1992 roku)


Widok na wieżę na Pradziadzie z południowej części Wrocławia (28.10.2020)


Do tej pory błąkają się po internecie wiadomości, że wieża telewizyjna i widokowa na Pradziadzie ma 162 m wysokości a nie jest to prawda. Obiekt zaprojektowano w latach 60. XX wieku i budowano do lat 80 (z powodu trudnych warunków atmosferycznych). 

 

mediator1.upmedia.cz

Od tego czasu był kilka razy modernizowany (ostatnia modernizacja dobiega właśnie końca), między innymi w roku 1993 został obniżony o kilkanaście metrów. Obecnie najwyższy stały punkt Republiki Czeskiej znajduje się na wysokości ok. 1638 m n.p.m. - z tego 146,5 metrów to wieża nadajnika.

Wieża na Pradziadzie w maju 1992 roku


Wieża na Pradziadzie w lipcu 2008 roku. Górna część niższa o 16 metrów



Tak się składa, że najlepsze obserwacje tej odległej od południa Wrocławia o ok. 110 km konstrukcji przydarzają mi się jesienią . Nie wiem czy to przypadek, czy też skutek jesiennych wiatrów i położenia słońca.

W książce Miroslava Kobzy „Tajemné stezky - Cestou necestou za tajemstvím Hrubého Jeseníku” można wyczytać pewną ciekawostkę dotyczącą konstrukcji wieży. Od jej cylindrycznej podstawy odchodzą trzy ramiona, mieszczące hotel, restaurację i urządzenia energetyczne oraz telekomunikacyjne. Mają one symbolizować trzy grzbiety Wysokiego Jesionika odchodzące od Pradziada. Być może tak jest, ale owe ramiona nie pokrywają się zbyt dokładnie z kierunkami grzbietów. Na Pradziadzie znajduje się kamień graniczny na styku …

„Trojboký mramorový kámen dokumentuje ve znacích jednotlivá panství, která se tu stýkala. Východní velký kříž patří řádu Německých rytířů, kteří měli velké državy na dnešním Bruntálsku, biskupská mitra (čepice) je znakem biskupství ve Vratislavi (Wrocławi), zastupuje tedy severozápadní jesenickou část a posledním znakem je lev Žerotínů na jižní straně a reprezentuje šumperskou stranu.” („Praděd - historický trojmezník” turistika.cz)

Te historyczne granice w jakiś sposób trwają do tej pory.

„V současnosti se na Pradědu stýkají hranice Moravskoslezského a Olomouckého kraje. Spolu s tím i hranice tří okresů (správní rozdělení stále platí), tj. okresů Bruntál, Jeseník a Šumperk.”




I to właśnie do tych granic bardziej pasuje mi układ ramion wieży. Jest to wielki kamień graniczny?