niedziela, 25 października 2020

Ściąga wrocławska. Gdzie we Wrocławiu istniała kaplica radziecka?

Jak to gdzie? W samym sercu miasta.


 

 „Dekomunizacja Radzieckiej w Łomży

Podczas środowych obrad Rady Miejskiej Łomży radny Lech Śleszyński (PiS) zgłosił interpelację, aby zmarły tragicznie 6 lat temu Prezydent RP Lech Kaczyński stał się patronem łomżyńskiej ulicy albo placu. Propozycję z radością przyjął prezydent Łomży. Mariusz Chrzanowski mówił, że temat od dłuższego czasu jest brany pod uwagę, tylko to musi być ulica godna, a nie mała uliczka na obrzeżach miasta, żeby taką osobę uhonorować. – Parę pomysłów mam – stwierdził Chrzanowski, przywołując uchwaloną niedawno ustawę o dekomunizacji nazw ulic. Po czym wskazał do dekomunizacji... ul. Radziecką. Słowa prezydenta Łomży przerażają nie tylko historyków. Twórcy idei marksistowsko-bolszewickich: Marks, Engels i Lenin jeszcze się nie urodzili, nie było Kraju Rad, ani PiS-u u władzy, ale była wielka i dumna Rzeczpospolita, istniała Łomża i w sercu miała ulicę Radziecką. (…)

„Nazwa radziecka niesłusznie kojarzy się z byłym Związkiem Radzieckim lub Armią Radziecką, w wyniku czego w latach osiemdziesiątych XX stulecia chciano ją usunąć. Nazwa ma związek z tym, że ulica prowadzi do miejsca, w którym odbywały się obrady rajców miejskich. Specjalny dom radziecki, usytuowany przy ratuszu, został zakupiony przez szlachtę łomżyńską w 1563 roku i służył do rozpatrywania różnych spraw oraz był siedzibą sądów grodzkich i ziemskich. Dziś ulica również wskazuje kierunek do miejsca obrad rady miejskiej”. 4lomza.pl


Głowa św. Jana Chrzciciela na misie, trzymanej przez anioły pod wykuszem kaplicy

Jak najbardziej poprawne „radzieckie” nazwy są pomijane, bo źle się kojarzą. Dotyczy to także radzieckiej kaplicy wrocławskiego Ratusza (obecnie Sali Książęcej), bezpiecznie nazywanej dawną kaplicą Rady. Skojarzeń nie przestraszyła się Klara Kaczmarek-Löw w książce „Świecka architektura publicza w miastach Korony Czeskiej około 1500 roku jako przejaw reprezentacji” i zamieściła w niej rozdział „Kaplice radzieckie”.

Radziecka kaplica we Wrocławiu zbudowana została w latach 1343 -47 (do budowy użyto między innymi macew z cmentarza żydowskiego przy Bramie Oławskiej). Nosiła wezwanie św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Kaplicę urządzono za przyzwoleniem biskupa Przecława z Pogorzeli …

„Žulová. Kościół, który powstał z zamku biskupów wrocławskich. I o podobnych przykładach z samego Wrocławia. Cz. I” kunstkamerasudecka.blogspot.com


… a dysponowali nią wyłącznie członkowie Rady. W XVI wieku, wraz z nastaniem reformacji, kaplica straciła swoje sakralne znaczenie ale nadal odbywały się w niej ważne dla całego regionu uroczystości (tutaj hołd stanów śląskich przyjmował król Prus Fryderyk II). W wykuszu ołtarzowym (powstał w połowie XV wieku), w tabernakulum, aż do roku 1869 przechowywany był relikwiarz hermowy św. Doroty.




„Już jutro dzień błogosławionej Benigny – niemal zupełnie zapomnianej i najbardziej tajemniczej patronki Wrocławia” kunstkamerasudecka.blogspot.com

 

 

 Wnętrze wykusza ołtarzowego radzieckiej kaplicy ratusza staromiejskiego w Pradze.